زهکشی فرآیند خارج کردن آب سطحی اضافی و مدیریت سفره آب زیرزمینی کم عمق از طریق نگه داشت و دفع آب و مدیریت کیفیت آب برای رسیدن به منافع دلخواه اقتصادی و اجتماعی است، در حالی که محیط زیست نیز حفظ شود.
* اهداف زهکشی:
– جمع آوری و خارج کردن املاح اضافی
– جمع آوری آب های سطحی ناشی از روان آب،که این مساله بیشتر در مناطق مرطوب کاربرد دارد و لازم به ذکر است در مناطق مرطوب کانال های سطحی زهکش را بصورت عریض می سازند.
– ایجاد تهویه مناسب در محیط خاک ریشه
– بهبود کارایی ماشین آلات ( مخصوصا کشاورزی )
– استحکام بخشیدن به ساختمان خاک و …
* فواید زهکشی:
از فواید زهکشی می توان جلوگیری از وقوع سیل، به زیر کشت بردن اراضی جدید، زودتر گرم شدن خاک در فصل بهار، شروع زودتر عملیات کشاورزی، کیفیت و کمیت بهتر محصولات، شستشوی املاح اضافی و بهتر شدن وضعیت مسائل بهداشتی را نام برد. در تعریفی جامع تر از این فواید می توان گفت فواید زهکشی به شرح زیر است.
کنترل و جلوگیری از ماندابی شدن،کنترل و جلوگیری از شورشدن اراضی،کنترل فرسایش، کنترل سیل، حفاظت محیط زیست، سلامت عمومی و بهداشت، جلوگیری از راکد شدن آب و ایجاد بوی تعفن و نامطبوع در محیط مزرعه، حفاظت از ابنیه و تاسیسات عمومی و توسعه روستایی و امنیت غذایی
* معایب زهکشی:
– شستن و خروج بعضی از املاح مفید خاک به همراه املاح مضر
– هزینه بر بودن مطالعه و اجرا
– از بین بردن اکوسیستم طبیعی منطقه به علت کم کردن رطوبت و در نتیجه غیر قابل زیست شدن آن منطقه برای بعضی از موجودات مانند پرندگان به علت کم شدن رطوبت
– از بین رفتن علف های طبیعی منطقه
– اشغال بخشی از زمین زراعی و تقسیم زمین به قطعات جداگانه
– افزایش خطر آتش سوزی
